Home   ›   Verslaving

Verslaving

Betrouwbare kennis over verslaving in combinatie met een psychisch probleem, speciaal geschreven voor jongeren. Wat is een verslaving? Hoe weet je of je verslaafd bent? Welke behandelingen zijn er?

Een paar biertjes of een pilletje als je uitgaat. Of op z’n tijd een joint. Dat vind je misschien wel gezellig en ontspannend af en toe. Maar wat als je niet meer zonder kan, omdat dingen waar je mee zit erdoor verdwijnen? En wat als je vrienden en ouders opmerken dat je wel heel vaak een biertje neemt, of een sigaret of drugs nodig hebt? Dan kan het zijn dat je een verslaving hebt. Dan heb je dat middel, zoals een glas alcohol of een joint, nodig om je goed te voelen. Misschien komt dat doordat je ook een ander (psychisch) probleem hebt. Verslaving en psychische klachten gaan vaak samen.

De teksten zijn opgesteld in samenwerking met experts en ervaringsdeskundigen. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie houdt deze informatie up-to-date.

Mijn naam is Kim en ik ben 26 jaar oud. Ik heb een verleden in het gebruiken van drugs. Als kind had ik veel mensen om mij heen die rookten. Dit is denk ik ook de reden dat ik op mijn twaalfde begon met roken. Op mijn dertiende kwam ik in aanraking met wiet, omdat mijn vriendengroep en een familielid regelmatig een joint rookten. Het gebruik van wiet werd hierdoor heel normaal voor mij. Mijn thuissituatie was op dat moment onprettig en door het blowen kon ik mijn gevoel uitschakelen.

Dit was tijdens die moeilijke periode ook een erg prettig effect. Vanaf dat moment heb ik tot mijn 16e levensjaar veel geblowd. Rond die leeftijd kwam ik ook in aanraking met harddrugs. Daar waar ik eerst experimenteerde met een ‘kwartje’ van een pil ging het over naar allerlei soorten drugs die met elkaar gecombineerd werden. Dit deed ik samen met vrienden om te kijken wat voor soort effect de verschillende drugs hadden met elkaar. Doorgaan, bijnemen omdat je inkakt, kijken hoever ik kon gaan én vooral maar niets negatiefs voelen. Dit is ook wel een fout gegaan waardoor ik last kreeg van black-outs, trillingen en andere lichamelijke klachten. Tegenover mijn vader ben ik altijd eerlijk geweest over mijn drugsgebruik. Mijn vader was daardoor op de hoogte van wat ik gebruikte. Vandaag de dag had ik graag gewild dat mijn vader toen strengere grenzen hierin had getrokken. Ik kan er nu goed met mijn vader over praten die nu ook toegeeft dat hij wel strenger had kunnen zijn. Wanneer ik met mijn vader en zijn vriendin over die periode spreek schaam ik mij meestal. Ik vraag me dan echt af wat mij bezielde om het zo ver te laten komen.

Wat Kim opvalt tegenwoordig

Sinds ik moeder ben geworden, gebruik ik helemaal geen drugs meer, maar ik snap wel waarom jongeren tijdens feesten en festivals ernaar neigen. Het is mij opgevallen dat jongeren sinds corona een soort van inhaalslag aan het maken zijn als het gaat om feesten en het gebruiken van middelen. Kaarten voor festivals zijn bijvoorbeeld al erg prijzig. Daarnaast zijn de drankjes die daar worden verkocht erg duur. Vóór corona betaalde je één munt (ongeveer drie euro) voor één biertje. Tegenwoordig betaal je er al snel twee munten voor (ongeveer zeven euro). Hierdoor denk ik dat er sneller gegrepen wordt naar drugs om op deze manier zo min mogelijk geld kwijt te zijn tijdens een festival. Het valt mij ook op dat sommige vriendengroepen naar een festival gaan om te gebruiken. Waar andere groepen het laten afhangen van de sfeer van het festival of hun eigen behoeften is het in andere vriendengroepen een gewoonte geworden om dan drugs te gebruiken. Dit gaat soms fout omdat mensen een te hoge dosis nemen en black-outs kunnen krijgen. Ik vraag me dan ook af of jongeren van tegenwoordig überhaupt weten wat ze innemen.

Groepsdruk kan soms ook de reden zijn waarom jongeren gebruiken. Je moet op die leeftijd stevig in je schoenen staan om tegen je vriendengroep in te gaan als je geen drugs wil gebruiken. Ook lijkt de schaamte rondom het gebruiken van drugs te zijn afgenomen. Ik heb een tijdje gewerkt achter de bar van een hardcore feest. Het is een mooie manier om zo’n feest van een andere kant mee te maken. Op een gegeven moment kwam er een man naar de bar toegelopen die een lijntje op de bar maakte en dat tot zich nam. Toch wordt er naar mijn idee op hardcore feesten goed op elkaar gelet. Dat kan bij andere feesten wel anders zijn waar de sfeer snel kan omslaan in ruzies en vechtpartijen.

Het aanbod qua drugs is volgens mij ook aanzienlijk veranderd. Toen ik jonger was, kon ik al op elke hoek van de straat aan wiet komen. Nu zijn er bijvoorbeeld verschillende soorten cocaïne te koop die via scooters snel bij de kopers kunnen komen. Ik denk daarom ook dat je vandaag de dag veel makkelijker aan drugs kan komen.

Tips voor jeugdprofessionals

Ik denk dat het als jeugdprofessional belangrijk is om de gevaren van drugs te benoemen. Door met jongeren in gesprek te gaan over drugs en het eventuele gebruik kom je in zijn of haar belevingswereld. Er kan dan gesproken worden over de afhankelijkheid die drugs met zich mee kan brengen en wat voor invloed dit kan hebben op het sociale leven, op werk of op school. Het is belangrijk dat de jeugdprofessional geen speculaties doet maar dat ze bijvoorbeeld wel kunnen benoemen wat je ziet of opvalt bij de jongeren. Zo kan er bij overmatig gebruik een verstoord dag-/nachtritme, lichamelijke problemen en moeite met slapen ontstaan. Er kan zo een weekend voorbijgaan waarbij iemand vanaf vrijdag niet meer heeft geslapen. Ook kan het opvallen dat de jongeren ineens veel meer geld te besteden heeft. Dit zou door het dealen van drugs kunnen komen. Wanneer een jongere een tijd geen drugs meer gebruikt heeft, kan het zijn dat die last kan krijgen van stemmingswisselingen. Hier zou een jeugdprofessional waakzaam voor moeten zijn.

Ik denk dat het ook belangrijk voor een jeugdprofessional om je bewust te zijn van het snelle en brede aanbod van drugs. Dit lijkt volgens mij ook steeds meer te groeien. Daarnaast zullen sommige factoren rondom het gezin van de jongeren belangrijk zijn om in de gaten te houden. Bijvoorbeeld in welke buurt de jongeren wonen, hoe de thuissituatie eruitziet, of er sprake is van armoede of psychische klachten bij ouders. Ik denk dat de kans groot is dat jongeren door deze omstandigheden het plezier buiten de deur op gaan zoeken waar ouders geen toezicht meer hebben.

Het vaak afzeggen van afspraken met de jeugdprofessional, spijbelen en het vaak weg zijn van huis kan ook een signaal zijn van overmatig drugsgebruik. Het ontwijken van oogcontact kan ook een signaal zijn. Vroeger ontweek ik vaak oogcontact met de jeugdprofessional. Ik had weinig vertrouwen in volwassenen dus keek ik ze niet aan omdat ik mij kwetsbaar voelde. Daarnaast had ik ook een paar therapiesessies bewust geen oogcontact gemaakt omdat ik op dat moment stoned was. Dit kon je dan heel makkelijk aan mijn mimiek en ogen zien.

Afsluiting

“Het is belangrijk voor een professional om de jongere duidelijk te maken wat de gevaren van het gebruiken van drugs zijn. Het heeft niet alleen invloed op de mentale gezondheid maar ook op het sociale leven, op school en op werk. Als een jongere besluit om te stoppen met gebruiken is de steun en aanmoediging van de professional van belang. Benoem dat je trots bent dat diegene de stap heeft gezet. Dat vergroot de intrinsieke motivatie om echt te willen stoppen.”

Terug naar boven

Video’s over verslaving

Opname in een jongerenkliniek

Direct hulp nodig?