Voorgeschreven bij onder meer: ADHD | Andere namen: Elvanse
Bij welke klachten helpt lisdexamfetamine?
- Het is heel druk in je hoofd.
- Je kunt je niet concentreren.
- Je gedachten dwalen steeds af.
- Je kunt niet bij de les blijven.
- Je kunt heel druk zijn, beweegt veel, springerig en wilt misschien wel alles vastpakken.
- Je vindt het moeilijk om op je beurt te wachten en zegt het antwoord al voordat de vraag is afgemaakt.
Door deze klachten kunnen ook andere dingen gebeuren:
- Je bent vaak geïrriteerd of kwaad.
- Je schoolprestaties zijn niet best.
- Je hebt ruzie of conflicten met klasgenoten, leraren en/of je ouders.
Hoe werkt lisdexamfetamine?
Ieder mens wordt de hele dag overstroomd met heel veel informatie.
In je hoofd zit een systeem dat zorgt dat je je aandacht kunt richten op de belangrijkste informatie. Daar merk je niets van, behalve als dat systeem niet zo goed werkt. Dat is bij jou zo.
Lisdexamfetamine versterkt dat systeem.
- Je wordt rustiger.
- Je kan je aandacht beter richten op één ding.
- Andere dingen leiden je niet meer zo af.
- Het is niet meer zo druk in je hoofd.
- Als je erg springerig bent, vermindert dat ook meestal.
- Je kan beter op je beurt wachten en spreekt daardoor minder voor je beurt.
En daardoor gaat de rest ook vaak beter: minder geïrriteerd, je kan beter opletten in de klas en je hebt minder ruzie of conflicten op school en thuis.
Heeft lisdexamfetamine ook andere namen?
Lisdexamfetamine is onder meer bekend onder de naam: Elvanse. Dit is de merknaam, de naam die de fabrikant aan het medicijn geeft. Lisdexamfetamine is de naam van de werkzame stof in je medicijn.
Draag bij aan onderzoek over ADHD-medicatie
Goede communicatie tussen jongeren en hun psychiater bepaalt mede het succes van een behandeling met medicijnen. Het Nivel en het Kenniscentrum onderzoeken hoe de gesprekken over ADHD-medicatie in de spreekkamer verlopen.
De drie belangrijkste dingen over lisdexamfetamine
- Het is heel druk in je hoofd.
- Je kunt je niet concentreren.
- Je gedachten dwalen steeds af.
- Je kunt niet bij de les blijven.
- Je kunt heel druk zijn, beweegt veel, springerig en wilt misschien wel alles vastpakken.
- Je vindt het moeilijk om op je beurt te wachten en zegt het antwoord al voordat de vraag is afgemaakt.
Door deze klachten kunnen ook andere dingen gebeuren:
- Je bent vaak geïrriteerd of kwaad.
- Je schoolprestaties zijn niet best.
- Je hebt ruzie of conflicten met klasgenoten, leraren en/of je ouders.
Ieder mens wordt de hele dag overstroomd met heel veel informatie.
In je hoofd zit een systeem dat zorgt dat je je aandacht kunt richten op de belangrijkste informatie. Daar merk je niets van, behalve als dat systeem niet zo goed werkt. Dat is bij jou zo.
Lisdexamfetamine versterkt dat systeem.
- Je wordt rustiger.
- Je kan je aandacht beter richten op één ding.
- Andere dingen leiden je niet meer zo af.
- Het is niet meer zo druk in je hoofd.
- Als je erg springerig bent, vermindert dat ook meestal.
- Je kan beter op je beurt wachten en spreekt daardoor minder voor je beurt.
En daardoor gaat de rest ook vaak beter: minder geïrriteerd, je kan beter opletten in de klas en je hebt minder ruzie of conflicten op school en thuis.
Lisdexamfetamine is onder meer bekend onder de naam: Elvanse. Dit is de merknaam, de naam die de fabrikant aan het medicijn geeft. Lisdexamfetamine is de naam van de werkzame stof in je medicijn.
Wat je nog meer moet weten over lisdexamfetamine
Medicijnen hebben ook ongewenste effecten; dat noemen we bijwerkingen. In de bijsluiter staan een heleboel bijwerkingen. Het heeft geen zin om je bezig te houden met alle bijwerkingen die in de bijsluiter staan. Sommige bijwerkingen die in de bijsluiter staan, zijn niet belangrijk of komen heel zelden voor.
Let op: als je ergens last van krijgt of als je je niet lekker voelt, op welke manier dan ook. Vertel dit dan aan je behandelaar. Dat zou een bijwerking kunnen zijn die hier niet wordt vermeld. Je behandelaar zoekt uit of het een bijwerking is of iets anders.
Hieronder staan de bijwerkingen die vaak voorkomen of die gevaarlijk kunnen zijn. Dat betekent niet dat jij die bijwerkingen ook altijd krijgt.
Eetlust
- Je hebt geen eetlust meer.
- Je hebt geen zin om te eten.
Bespreek dit met je behandelaar. Je kunt het volgende proberen:
- Neem lisdexamfetamine pas na de maaltijd in, dat helpt soms.
- Of neem het 's middags niet te laat in, zodat je in ieder geval 's avonds zin hebt in eten.
- Let op dat je dan niet gaat snoepen in plaats van gezond eten.
In overleg met je behandelaar kan je kijken of je een lagere dosis kunt gebruiken, dat helpt soms. Bespreek met je behandelaar eventuele andere opties.
Je groeit langzamer
Groeien gaat met horten en stoten. Dus wat tragere groei kan toeval zijn en het hoeft niet aan lisdexamfetamine te liggen.
Dat je langzamer groeit kan gebeuren doordat je door de medicatie minder bent gaan eten.
Probeer te zorgen dat je weer meer zin in eten hebt; zie bijwerking ‘Eetlust’.
Als je een paar kilo afvalt of een paar centimeter in groei achterblijft, hoeft dat voor je gezondheid niet erg te zijn.
Je haalt de groei meestal later weer in.
Je behandelaar controleert je lengte en gewicht; zie Onderzoek voor je met lisdexamfetamine begint.
Als je behandelaar ziet dat je groei te veel achterblijft, zal hij dat bespreken en samen met jou kijken naar oplossingen.
Slecht slapen
- Je komt moeilijk in slaap.
- Je bent nog niet moe genoeg om te slapen. Je voelt je onrustig.
Het is daarom belangrijk dat je lisdexamfetamine alleen gebruikt als je net wakker bent.
Buikpijn en misselijk
- Je hebt buikpijn van lisdexamfetamine.
- Je bent misselijk en moet misschien spugen.
Probeer lisdexamfetamine in te nemen met wat voedsel. Dit kan helpen.
Hoofdpijn
Als je hoofdpijn hebt dan gaat het meestal over na een paar dagen of weken.
Als je erge hoofdpijn krijgt, moet je het aan je behandelaar vertellen.
Gaat het niet over? Vertel het dan aan je behandelaar, ook als het niet zo erg is.
Snel boos, angstig of somber
- Je wordt snel boos.
- Je voelt je angstig.
- Je bent nerveus zonder reden.
- Je voelt je somber.
Vertel dit tegen je behandelaar.
Voor je met lisdexamfetamine begint, zal je behandelaar onderzoeken of het wel een geschikt medicijn voor je is.
Je behandelaar zal je vragen naar je gezondheid en naar de gezondheid van je familieleden. Sommige ziekten kunnen namelijk een probleem zijn als je lisdexamfetamine gebruikt.
Je behandelaar zal ook je polsfrequentie, bloeddruk, lengte en gewicht meten.
Lisdexamfetamine kan namelijk effect hebben op je bloeddruk en groei. Je behandelaar wil daarom weten wat de je bloeddruk, lengte en gewicht zijn voordat je begint met lisdexamfetamine, zodat hij veranderingen in de gaten kan houden.
Verder zal je behandelaar je eetlust en je slaap uitvragen. Ook zal je behandelaar bijhouden of je veranderingen merkt in je emotie of gedrag.
Neem lisdexamfetamine in met een half glas water of andere drank, of zacht voedsel zoals een lepel appelmoes.
Moment innemen
Gebruik lisdexamfetamine elke dag.
- Gebruik lisdexamfetamine gelijk na het opstaan.
- Gebruik lisdexamfetamine liever niet meer na twaalf uur ’s middags. Dan is het namelijk moeilijker om die avond te slapen.
Het is belangrijk dat je lisdexamfetamine elke dag gebruikt. Ben je het vergeten te gebruiken?
Dat kan gebeuren.
Neem het de volgende dag weer.
Heb je hier vragen over? Overleg met de apotheek.
Duur effect
Het effect van lisdexamfetamine duurt ongeveer 14 uur.
Dosis
De dosis kan verschillen. Meestal begin je met een bepaalde dosis, en verhoog je wekelijks in overleg met je behandelaar.
De dosis kan later meer worden, of juist afgebouwd worden bij bepaalde klachten.
Overleg dit dus goed met je behandelaar.
Je behandelaar weet welke medicijnen niet goed samengaan met lisdexamfetamine. Vertel je behandelaar daarom altijd welke medicijnen je gebruikt. Schrijf deze van tevoren op.
Het gaat om:
- medicijnen die andere artsen hebben voorgeschreven.
- medicijnen of (kruiden)middelen die je zonder recept bij de apotheek of drogist koopt.
Als je ook een anticonceptiepil gebruikt, is dat geen bezwaar met lisdexamfetamine.
Na ongeveer vier weken kan je samen met je behandelaar bepalen wat het effect van lisdexamfetamine is op de ADHD klachten. Vaak nemen je klachten af als je ouder wordt. Je behandelaar bespreekt daarom (half)jaarlijks of je nog langer door moet gaan met het innemen van lisdexamfetamine.
Het kan ook voorkomen dat je lisdexamfetamine ook nog nodig hebt als je volwassen bent.
Als je stopt, merk je snel of het weer slechter gaat.
In dat geval kun je lisdexamfetamine weer gaan gebruiken.
Stop niet in een keer met het gebruik van lisdexamfetamine.
- Je kan hier heel moe van worden.
- Je kan je hier somber door gaan voelen.
Bouw je dosis in overleg met je behandelaar langzaam af om deze klachten te voorkomen.
Alcohol kan de bijwerkingen verergeren en kun je dus beter niet gebruiken samen met lisdexamfetamine.
Lisdexamfetamine kan bijwerkingen veroorzaken. Lees meer over bijwerkingen van lisdexamfetamine.
Je voelt je bijvoorbeeld angstig, zenuwachtig of duizelig. Daardoor kan je niet goed opletten op de fiets, scooter en/of auto.
- Ben je net gestart met lisdexamfetamine?
- Is je dosis van lisdexamfetamine net verhoogd?
En heb je daardoor last van bijwerkingen? Dan mag je niet deelnemen aan het verkeer.
Doe je dit wel? Dan kan je bij een ongeluk de schuld krijgen, je bent dan aansprakelijk. Het kan zijn dat je verzekering de schade dan niet vergoedt.
Controleer dus goed of je met jouw medicijn aan het verkeer mag deelnemen.
Pas na 3 dagen na het starten van lisdexamfetamine of na het verhogen van een dosis, en je gewend bent, mag je weer autorijden.
Checken of je met jouw medicijn mag autorijden, fietsen of scooter rijden? Kijk op: Rijveiligmetmedicijnen.nl.
- Hun bedoeling is dat lisdexamfetamine een kick of een rush geeft. Een kortdurend gelukzalig of heerlijk gevoel.
- Dat is iets anders dan het rustige gevoel dat lisdexamfetamine bij jongeren met ADHD geeft.
- Door gebruik van lisdexamfetamine zal je niet snel een kick of rush te bereiken.
Je hersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Een medicijn onnodig gebruiken of onnodig lang is daarom nooit goed.
Er is nog met weinig zekerheid iets te zeggen over de gevolgen van lisdexamfetamine op de hersenen. Hier is meer onderzoek voor nodig, vooral als het gaat om langetermijngevolgen. Daar is nog weinig over bekend.
Heb je meer vragen hierover? Je behandelaar kan hierover meedenken.
Let op: de informatie op deze pagina vervangt de officiële bijsluiter niet.
Wat voor alle medicijnen geldt
Verstrekte informatie
In het doosje van een medicijn zit altijd een bijsluiter. Daarin lees je hoe je het medicijn moet gebruiken. Ook vind je hier bijwerkingen van het medicijn. In een bijsluiter staan soms moeilijke woorden. Begrijp je medicijn legt in begrijpelijke woorden uit wat er in de bijsluiter staat, en meer. De informatie op deze website is bedoeld om het gebruik van je medicijn beter te begrijpen. Op deze website staat alleen informatie die betrouwbaar is. Niet alle informatie staat op deze website. Niet alle waarschuwingen of bijwerkingen staan op deze website. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie controleert regelmatig de informatie van Begrijp je Medicijn. Als iets niet of niet meer klopt, kan het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie de informatie aanpassen. Het is belangrijk dat je de informatie op deze website altijd bespreekt met de behandelaar die het medicijn heeft voorgeschreven. Je mag niet het medicijn zelf anders gaan gebruiken zonder dat je dit hebt besproken met de behandelaar. Het kan gebeuren dat op de website andere informatie staat dan op de bijsluiter. In dat geval is de informatie op de bijsluiter de juiste informatie. Vertel de behandelaar die het medicijn heeft voorgeschreven dat de informatie op de website anders is dan de informatie op de bijsluiter.
Aansprakelijkheid
Je bent verplicht om de voorschriften van de behandelaar en de informatie uit de bijsluiter op te volgen. De behandelaar vertelt hoe je een medicijn moet gebruiken. In de bijsluiter staat belangrijke informatie over het medicijn. De informatie op de Begrijp je medicijn is bedoeld om de informatie uit de bijsluiter beter te begrijpen, en je extra betrouwbare informatie over je medicijn te geven. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie (inclusief leden en/of aan hem verbonden partijen) is niet verantwoordelijk als je de voorschriften van de behandelaar niet opvolgt en/of de informatie uit de bijsluiter niet volgt. Eventuele schade, kosten of andere nadelige gevolgen kun je niet verhalen op het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, de leden van het Kenniscentrum of aan het Kenniscentrum verbonden partijen. Je kunt het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie niet aanspreken op eventuele negatieve gevolgen van fouten of onjuistheden in de informatie op Begrijp je medicijn.
Auteursrecht
Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie heeft de teksten op Begrijp je medicijn geschreven. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie heeft ook de tekeningen en afbeeldingen op de website Begrijp je medicijn gemaakt. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie is dus de eigenaar van de teksten, de tekeningen en de afbeeldingen op de website. De teksten, tekeningen en afbeeldingen van de website mag je alleen publiceren met schriftelijke toestemming van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Als je de teksten, tekeningen en afbeeldingen van de website gebruikt om voorlichting te geven aan bijvoorbeeld patiënten, dan moet je deze disclaimer op een duidelijke manier kenbaar maken.
‘Begrijp je medicijn’ is financieel mede mogelijk gemaakt door het Fonds Psychische Gezondheid en Zilveren Kruis/Stichting Gezondheid Spaarneland.
De update en uitbreiding van Begrijp je medicijn is in 2020-2021 tot stand gekomen in samenwerking met:
- Jongeren van de NJR en bredere netwerk van het Kenniscentrum
- Ouders uit de ervaringsraad
- Naomi den Besten, senior projectleider bij NJR
- Kirsten Hoogerheide, kinder- en jeugdpsychiater bij Youz
- Zhenya Pashkina, illustrator
- Geneesmiddelencommissie
De eerste versie van Begrijp je medicijn is tot stand gekomen in samenwerking met:
- James Boekbinder, interaction designer
- Maarten Elling, freelance medewerker, Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie
- Peter Moleman, farmacoloog, Moleman Psychopharmacology
- Zhenya Pashkina, illustrator
Daarnaast gaat onze speciale dank uit naar de jongeren en de ouders van de kinder- en ouderraden van diverse betrokken kinder- en jeugdpsychiatrische instellingen.
© Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie