Fluoxetine en bijwerkingen voor kinderen en jongeren

Medicijnen hebben ook ongewenste effecten; dat noemen we bijwerkingen. In de bijsluiter staan een heleboel bijwerkingen. Het heeft geen zin om je bezig te houden met alle bijwerkingen die in de bijsluiter staan. Sommige bijwerkingen die in de bijsluiter staan, zijn niet belangrijk of komen heel zelden voor.

Let op: als je ergens last van krijgt of als je je niet lekker voelt, op welke manier dan ook. Vertel dit dan aan je behandelaar. Dat zou een bijwerking kunnen zijn die hier niet wordt vermeld. Je behandelaar zoekt uit of het een bijwerking is of iets anders.

Hieronder staan de bijwerkingen die vaak voorkomen of die gevaarlijk kunnen zijn. Dat betekent niet dat jij die bijwerkingen ook altijd krijgt.

Suf, slaperig

• Je voelt je suf of slaperig.
• Je kan hierdoor minder goed opletten.

Dit is vooral lastig tijdens activiteiten waarbij dit nodig is, zoals fietsen, spelen, leren of op school.

Misselijkheid, geen zin in eten, braken, een beetje grieperig

• Je wordt misselijk als je fluoxetine inneemt.
• Je hebt geen zin meer in eten, of je hebt geen honger.
• Je moet overgeven.
• Soms lijkt het net of je (een beetje) griep hebt: rillerig, zweterig, spierpijn, moe.

Dat gaat meestal over na een paar dagen, maar soms pas na twee tot drie weken. Het helpt vaak als je eerst een lagere dosis gebruikt. Als het dan beter gaat, kun je langzaam weer meer gaan gebruiken. Als je er misselijk van wordt, kan het ook helpen om de fluoxetine in te nemen nadat je wat gegeten hebt.

Meestal zijn deze bijwerkingen geen reden om te stoppen met fluoxetine. Twijfel je daar toch over, overleg het dan eerst met je behandelaar.

Angstig, opgefokt of nachtmerries

• Je bent nog angstiger sinds je fluoxetine gebruikt.
• Of je bent opgefokt, of hyper sinds je fluoxetine gebruikt.
• Of je slaapt onrustig, of je hebt zelfs nachtmerries.

Dat gaat meestal over na een paar dagen, maar soms pas na twee tot drie weken. Het helpt vaak als je eerst een lagere dosis gebruikt. Als het dan beter gaat, kun je langzaam weer meer gaan gebruiken. Er zijn ook middelen die tegen deze bijwerking helpen. Je behandelaar kan zo'n middel de eerste weken erbij geven.

Meestal zijn ook deze bijwerkingen geen reden om te stoppen met fluoxetine. Twijfel je daar toch over, overleg het dan eerst met je behandelaar.

De seks gaat niet goed meer

• Je hebt geen zin meer in seks.
• Je komt niet meer klaar of je krijgt geen erectie meer.

Seksuele bijwerkingen van fluoxetine komen bij jongens en bij meisjes voor. Je kunt een paar dingen proberen om seksuele bijwerkingen te verminderen. Je moet wel geduld hebben bij het zoeken naar een oplossing, want niemand weet van tevoren wat bij jou helpt. Soms wordt het probleem in de loop van de tijd vanzelf minder. In overleg met je behandelaar kun je een lagere dosis proberen.

Er zijn middelen die geen seksuele bijwerkingen geven, maar die werken ook anders. Vraag daarom aan je behandelaar of een ander middel voor jou in aanmerking komt.

Er zijn ook middelen die tégen de seksuele bijwerkingen helpen. Vraag aan je behandelaar of je zo'n middel bij fluoxetine kunt gebruiken.

Blauwe plekken, bloedneus, ontregelde menstruatie

Fluoxetine werkt soms net als een bloedverdunner.

Vertel je behandelaar wat er aan de hand is. Die weet of het ernstig is. Als je er te veel last van hebt, vraag dan aan je behandelaar of een ander middel voor jou beter is.

Geen dieptepunten, geen hoogtepunten: alles grijs

Het kan je allemaal niet meer zo veel schelen.

• Zo erg, dat je dingen niet meer leuk vindt.
• Dat heet emotionele afvlakking.

Het is juist de bedoeling dat je minder piekert, meer durft, je gedachten minder dwingen en je minder snel kwaad wordt. Dat is het effect van fluoxetine.

Maar als je last hebt van emotionele afvlakking, is dat te veel van het goede.

• Dat kan komen doordat je te veel gebruikt; je hebt dan te veel van het bedoelde effect.
• Het kan ook betekenen dat dit niet het goede medicijn is voor jou.

In overleg met je behandelaar kun je een lagere dosis proberen.

Als dat niet helpt kan je behandelaar een ander medicijn voorschrijven.

Denken aan de dood

Sinds je fluoxetine gebruikt, denk je vaker aan de dood. Je wilt liever dood of hebt gedachten over zelfmoord.

Dat is echt verkeerd. Neem direct contact op met je behandelaar. Doe dat dezelfde dag nog als dat kan en anders de volgende dag.

Met je behandelaar kun je kijken wat er aan de hand is en hoe de situatie veilig kan blijven. Dit is mogelijk niet het goede medicijn voor jou.

Gewelddadige gedachten of dromen

Je hebt gewelddadige of hele agressieve gedachten of dromen. Je hebt zulke gedachten of dromen niet eerder gehad.

Dat is echt verkeerd. Neem direct contact op met je behandelaar. Doe dat dezelfde dag nog als dat kan en anders de volgende dag.

Met je behandelaar kun je kijken wat er aan de hand is en hoe de situatie veilig kan blijven. Dit is mogelijk niet het goede medicijn voor jou.

Bij sommige medicijnen doet je behandelaar eerst lichamelijk en/of bloedonderzoek om te kijken of het wel een goed middel voor je is.

Bij fluoxetine is dat meestal niet nodig.

Als je behandelaar wel onderzoek doet voor je met fluoxetine begint, zal hij/zij je vertellen waarom hij/zij dat doet.

Je gebruikt fluoxetine éénmaal per dag.

• Je kunt het 's ochtends of 's avonds gebruiken.
• Als je het 's avonds gebruikt en je slaapt slecht, kun je het beter 's ochtends proberen.
• Als je het 's ochtends gebruikt en je bent daarna suffig, kun je het beter 's avonds proberen.

Als je het een keer vergeten bent: dat is niet zo erg.

• Duurt het langer dan 12 uur voordat je de volgende dosis normaal neemt? Meestal neem je het dan alsnog.

Heb je hier vragen over? Overleg met de apotheek.

Het is wel de bedoeling dat je fluoxetine dagelijks gebruikt. Fluoxetine werkt niet als je het af en toe gebruikt of alleen als je denkt het nodig te hebben.

Ook moet je fluoxetine nog een tijd blijven gebruiken als de klachten onder controle zijn, en het daarna met begeleiding afbouwen. Vraag je behandelaar als je wilt afbouwen.

Fluoxetine gaat niet goed samen met veel andere medicijnen.

Fluoxetine kan de werking van die andere medicijnen versterken.

Je behandelaar weet welke medicijnen niet goed samengaan met fluoxetine.

Dat wil niet zeggen dat je die andere medicijnen niet mag gebruiken, maar dat moet je behandelaar bekijken. Soms moet de dosis dan worden aangepast.

Vertel je behandelaar daarom altijd welke medicijnen je gebruikt. Schrijf deze van tevoren op.

• Ook de medicijnen die andere artsen hebben voorgeschreven.
• Ook medicijnen of (kruiden)middelen die je zonder recept bij de apotheek of drogist koopt.

Let vooral op pijnstillers:

• Zogenaamde NSAID's, bijvoorbeeld diclofenac, ibuprofen, naproxen. Maar er zijn veel meer van dit soort middelen, te veel om hier allemaal te noemen. De drogist of apotheker kan je vertellen of je pijnstiller een NSAID is.
• Je kunt er maagklachten van krijgen.
• Als je een pijnstiller moet gebruiken samen met fluoxetine, krijg je soms een middel erbij om je maag te beschermen. Je behandelaar of de apotheker kan je daar alles over vertellen.
• Paracetamol mag je trouwens wel gebruiken bij fluoxetine.

Sommige middelen kunnen de werking van fluoxetine versterken.

• Dat kan gevaarlijk zijn.
• Die middelen mag je niet samen met fluoxetine gebruiken, behalve als je behandelaar heeft verteld hoe dat wel goed kan.

De belangrijkste middelen waar je mee moet oppassen zijn:

• De pijnstiller tramadol
• Sint-janskruid
• Allerlei middelen die bij migraine worden gebruikt (zogenaamde triptanen)

Combinatie met een anticonceptiepil is uitgebreid onderzocht en veilig gebleken.

• Soms kun je wel wat meer last van de anticonceptiepil krijgen, hoofdpijn bijvoorbeeld.
• Overleg in dat geval met je behandelaar.

Na ongeveer zes tot twaalf weken weten jij en je behandelaar of fluoxetine goed genoeg werkt. Als dat niet zo is, overleg je met je behandelaar wat het beste is:

• de dosering aanpassen
• stoppen met fluoxetine
• overgaan op een ander middel
• of nog een middel erbij nemen.

Als het goed werkt, moet je fluoxetine zeker een halfjaar of langer gebruiken. Je behandelaar bespreekt meestal na een (half)jaar of je nog langer door moet gaan met het gebruiken van fluoxetine. Als je stopt: let samen met je behandelaar goed op of het niet langzamerhand weer slechter gaat. Als het inderdaad weer slechter gaat, kun je vaak het beste weer de dosering gaan gebruiken waarmee het goed ging. Ieder (half)jaar overlegt je behandelaar opnieuw met je of verder gebruiken nodig is. Soms heb je fluoxetine vele jaren nodig.

Als je stopt, verdwijnt fluoxetine heel langzaam uit je lichaam. Dat duurt wel een maand. Dus de effecten en bijwerkingen van fluoxetine verdwijnen niet ineens.

Als je ineens stopt met fluoxetine, kun je je na enkele dagen beroerd voelen. Dat kunnen onttrekkingsverschijnselen zijn, die komen door het plotseling stoppen. Onttrekkingsverschijnselen lijken vaak op de bijwerkingen die je had bij het begin van het innemen van fluoxetine:

• misselijkheid
• geen zin in eten
• angstig, opgefokt
• soms lijkt het net of je (een beetje) griep hebt: rillerig, zweterig, spierpijn, moe

Maar het kunnen ook de klachten zijn die je had voor je met fluoxetine begon. Die kunnen terugkomen als je stopt met fluoxetine.

Overleg met je behandelaar. Die kan er misschien achter komen of het de oude klachten zijn of onttrekkingsverschijnselen.

Het is verstandig om eerst met je behandelaar te overleggen als je wilt stoppen. Die kan je vertellen hoe je niet ineens, maar langzaam kunt stoppen met fluoxetine. Dan heb je minder kans op onttrekkingsverschijnselen en als ze er zijn, zullen ze minder heftig zijn.

Het is niet aan te raden fluoxetine te combineren met alcohol of drugs omdat de kans op bijwerkingen daardoor groter wordt.

Sommige drugs kunnen zelfs erg gevaarlijk zijn als je fluoxetine gebruikt.

Vraag altijd je behandelaar om advies over het gebruik van fluoxetine in combinatie met andere middelen zoals alcohol en/of drugs.

Fluoxetine kan bijwerkingen veroorzaken. Lees meer over bijwerkingen van fluoxetine.

Je voelt je bijvoorbeeld suf, slaperig of angstig. Daardoor kan je niet goed opletten op de fiets, scooter en/of auto.

Doe je dit wel? Dan kan je bij een ongeluk de schuld krijgen, je bent dan aansprakelijk. Het kan zijn dat je verzekering de schade dan niet vergoedt.

Controleer dus goed of je met jouw medicijn aan het verkeer mag deelnemen.

Voor fluoxetine ligt het eraan wat jouw dosis is. Overleg daarom met je behandelaar of je mag deelnemen in het verkeer.

Checken of je met jouw medicijn mag autorijden, fietsen of scooter rijden? Kijk op: Rijveiligmetmedicijnen.nl.

Fluoxetine is net als alle andere SSRI's niet verslavend. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je steeds meer behoefte hebt om het medicijn vaker te gebruiken dan voorgeschreven.

Wel kunnen er onttrekkingsverschijnselen optreden als je stopt met het middel. Je krijgt dan (weer) bijwerkingen die komen door het afbouwen of stoppen van het medicijn.

Dat is de reden dat veel medicijnen heel langzaam en in kleine stapjes moeten worden afgebouwd. Stoppen met een medicijn moet altijd in overleg met de behandelaar.

Je hersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Een medicijn onnodig gebruiken of onnodig lang is daarom nooit goed.

Fluoxetine wordt al meer dan dertig jaar heel veel gebruikt. Er zijn nog nooit beschadigingen gevonden in de hersenen.

Heb je meer vragen hierover? Je behandelaar kan hierover meedenken.