Dexamfetamine en bijwerkingen voor kinderen en jongeren

Medicijnen hebben ook ongewenste effecten; dat noemen we bijwerkingen. In de bijsluiter staan een heleboel bijwerkingen. Het heeft geen zin om je bezig te houden met alle bijwerkingen die in de bijsluiter staan. Sommige bijwerkingen die in de bijsluiter staan, zijn niet belangrijk of komen heel zelden voor.

Let op: als je ergens last van krijgt of als je je niet lekker voelt, op welke manier dan ook. Vertel dit dan aan je behandelaar. Dat zou een bijwerking kunnen zijn die hier niet wordt vermeld. Je behandelaar zoekt uit of het een bijwerking is of iets anders.

Hieronder staan de bijwerkingen die vaak voorkomen of die gevaarlijk kunnen zijn. Dat betekent niet dat jij die bijwerkingen ook altijd krijgt.

Slecht slapen

• Je komt moeilijk in slaap.
• Je bent nog niet moe genoeg om te slapen. Je voelt je onrustig.

Het is daarom belangrijk dat je dexamfetamine niet later dan om vier uur ’s middags gebruikt.

Eetlust

• Je hebt geen eetlust meer.
• Je hebt geen zin om te eten.

Bespreek dit met je behandelaar. Je kunt het volgende proberen:

• Neem dexamfetamine pas na de maaltijd in, dat helpt soms.
• Of neem het 's middags niet te laat in, zodat je in ieder geval 's avonds zin hebt in eten.
• Let op dat je dan niet gaat snoepen in plaats van gezond eten.

In overleg met je behandelaar kan je kijken of je een lagere dosis kunt gebruiken, dat helpt soms. Bespreek met je behandelaar eventuele andere opties.

Hoofdpijn

Als je hoofdpijn hebt dan gaat het meestal over na een paar dagen of weken.

Als je erge hoofdpijn krijgt, moet je het aan je behandelaar vertellen.

Soms helpt het als je eerst een lagere dosis gebruikt en als het beter gaat weer langzaam meer.

Als de hoofdpijn na twee tot vier weken niet over is, vertel het dan aan je behandelaar, ook als het niet zo erg is.

Hartkloppingen

Het kan weleens gebeuren dat je hart heel snel klopt. Door dexamfetamine kan dit gebeuren, maar dit is vaak niet erg.

Het is meestal niet gevaarlijk, maar vertel het wel zo snel mogelijk aan je behandelaar.

Een enkele keer kan het namelijk wel gevaarlijk zijn: als je al iets aan je hart hebt. Het kan zijn dat dat nog niet ontdekt is.

Je behandelaar zal je bloeddruk en polsfrequentie dan opnieuw meten.

Buikpijn en misselijk

• Je hebt buikpijn van dexamfetamine.
• Je bent misselijk en moet misschien spugen.
• Je hebt meer dorst sinds het gebruik van dexamfetamine.

Probeer dexamfetamine in te nemen met wat voedsel. Dit helpt vaak.

Je groeit langzamer

Groeien gaat met horten en stoten. Dus het kan toeval zijn en het hoeft niet aan dexamfetamine te liggen.

Dat je langzamer groeit kan gebeuren doordat je minder eet.

Dat kan door dexamfetamine komen.

Probeer te zorgen dat je weer meer zin in eten hebt; zie bijwerking ‘Eetlust’.

Als je een paar kilo afvalt of een paar centimeter in groei achterblijft, hoeft dat voor je gezondheid niet erg te zijn.

Je haalt de groei meestal later weer in.

Je behandelaar controleert je lengte en gewicht; zie Onderzoek voor je met dexamfetamine begint.

Als je behandelaar ziet dat je groei te veel achterblijft, zal hij dat bespreken en samen met jou kijken naar oplossingen.

Voor je met dexamfetamine begint, zal je behandelaar onderzoeken of het wel een geschikt medicijn voor je is.

Je behandelaar zal je vragen naar je gezondheid en naar de gezondheid van je familieleden. Sommige ziekten kunnen namelijk een probleem zijn als je dexamfetamine gebruikt.

Je behandelaar zal ook je polsfrequentie, bloeddruk, lengte en gewicht meten.

Dexamfetamine kan namelijk effect hebben op je bloeddruk en groei. Je behandelaar wil daarom weten wat de waarden zijn van je bloeddruk, lengte en gewicht, voordat je begint met dexamfetamine, zodat hij veranderingen in de gaten kan houden.

Verder zal je behandelaar je eetlust en je slaap uitvragen. Ook zal je behandelaar bijhouden of je veranderingen merkt in je emotie of gedrag.

Neem dexamfetamine capsules of tabletten in met een half glas water of andere drank, of zacht voedsel zoals een lepel appelmoes.

Heb je snel last van buikpijn? Neem het in met wat eten.

Moment van innemen

Gebruik dexamfetamine verspreid over een dag. Hoe vaak je het gebruikt kan verschillen per persoon in overleg met je behandelaar. Meestal gebruik je het twee keer.

Neem de eerste dosis in gelijk na het opstaan.

Neem de tweede dosis in rond één uur ’s middags. Liever niet na vier uur ’s middags. Dan is het namelijk moeilijker om die avond te slapen.

Het is belangrijk dat je dexamfetamine elke dag gebruikt. Ben je het vergeten te gebruiken?

• Duurt het nog twee uur voordat je de volgende dosis normaal zou innemen? Meestal neem je het dan alsnog.
• Duurt het minder dan twee uur voordat je de volgende dosis normaal zou innemen? Meestal verschuif je de dosis naar later op de dag. Maar niet na vier ’s middags, sla deze dan over.

Heb je hier vragen over? Overleg met de apotheek.

Duur effect

Dexamfetamine werkt na 1-2 uur na innemen, en het effect duurt ongeveer 4-8 uur.

Dosis

De dosis kan verschillen. Meestal begin je met een bepaalde dosis, en verhoog je wekelijks in overleg met je behandelaar.

De dosis kan later meer worden, of juist afgebouwd worden bij bepaalde klachten.

Overleg dit dus goed met je behandelaar.

Je behandelaar weet welke medicijnen niet goed samengaan met dexamfetamine.
Vertel je behandelaar daarom altijd welke medicijnen je gebruikt. Schrijf deze van tevoren op.

Het gaat om:

• medicijnen die andere artsen hebben voorgeschreven.
• medicijnen of (kruiden)middelen die je zonder recept bij de apotheek of drogist koopt.

Als je ook een anticonceptiepil gebruikt, is dat geen bezwaar met dexamfetamine.

Na ongeveer vier weken kan je samen met je behandelaar bepalen wat het effect van dexamfetamine is op de ADHD klachten. Vaak nemen je klachten af als je ouder wordt. Je behandelaar bespreekt daarom (half)jaarlijks of je nog langer door moet gaan met het innemen van dexamfetamine.

Het kan ook voorkomen dat je dexamfetamine ook nog nodig hebt als je volwassen bent.

Als je stopt, merk je snel of het weer slechter gaat.

In dat geval kun je dexamfetamine weer gaan gebruiken.

Stop niet in één keer met het innemen van dexamfetamine.

Je kan dan heel moe worden of gaan trillen.

Je kan je tijdelijk somber voelen.

Bouw je dosis in overleg met je behandelaar langzaam af om deze klachten te voorkomen.

Door alcohol kunnen de bijwerkingen verergeren en kun je dus beter niet gebruiken samen met dexamfetamine.

Dexamfetamine kan bijwerkingen veroorzaken. Lees meer over bijwerkingen van dexamfetamine.

Je voelt je bijvoorbeeld angstig, zenuwachtig of duizelig. Daardoor kan je niet goed opletten op de fiets, scooter en/of auto.

• Ben je net gestart met dexamfetamine?
• Is je dosis van dexamfetamine net verhoogd?

En heb je daardoor last van bijwerkingen? Dan mag je niet deelnemen aan het verkeer.

Doe je dit wel? Dan kan je bij een ongeluk de schuld krijgen, je bent dan aansprakelijk. Het kan zijn dat je verzekering de schade dan niet vergoedt.

Controleer dus goed of je met jouw medicijn aan het verkeer mag deelnemen.

Pas na 3 dagen na het starten van dexamfetamine of na het verhogen van een dosis, en je gewend bent, mag je weer autorijden.

Checken of je met jouw medicijn mag autorijden, fietsen of scooter rijden? Kijk op: Rijveiligmetmedicijnen.nl.

Bij normaal gebruik zoals is voorgeschreven, raak je niet verslaafd en kun je er zonder problemen mee stoppen.

Er zijn wel mensen die aan drugs verslaafd zijn en die dexamfetamine als drug (proberen te) gebruiken door veel meer dexamfetamine te gebruiken dan normaal wordt voorgeschreven.

• Hun bedoeling is dat dexamfetamine een kick of een rush geeft. Een kortdurend gelukzalig of heerlijk gevoel.
• Dat is iets anders dan het rustige gevoel dat dexamfetamine bij jongeren met ADHD geeft.
• Het lukt haast niet om met dexamfetamine die kick of rush te bereiken, en met langwerkend dexamfetamine al helemaal niet.
• Om elk risico te vermijden, krijgen mensen met ADHD en drugsverslaving liefst een langwerkende vorm van dexamfetamine.

Je hersenen zijn nog volop in ontwikkeling. Een medicijn onnodig gebruiken of onnodig lang is daarom nooit goed.

Er is nog met weinig zekerheid iets te zeggen over de gevolgen van dexamfetamine op de hersenen. Hier is meer onderzoek voor nodig, vooral als het gaat om langetermijngevolgen. Daar is nog weinig over bekend.

Heb je meer vragen hierover? Je behandelaar kan hierover meedenken.